Τι είναι η οξεία σκωληκοειδίτιδα;
Η οξεία σκωληκοειδίτιδα αποτελεί την πιο συνηθισμένη χειρουργική πάθηση. Ουσιαστικά, με τον όρο «οξεία σκωληκοειδίτιδα» καλείται η φλεγμονή της σκωληκοειδούς αποφύσεως, ενός οργάνου που βρίσκεται στο αρχικό τμήμα του παχέος εντέρου (τυφλό).
Οξεία σκωληκοειδίτιδα: Ποια είναι τα αίτια;
Η βασικότερη αιτία της σκωληκοειδίτιδας είναι η απόφραξη του αυλού της σκωληκοειδούς απόφυσης από σκληρά κόπρανα (κοπρόλιθους) ή περιεχόμενα τροφών. Τα βακτήρια που φυσιολογικά υπάρχουν στο εσωτερικό του οργάνου πολλαπλασιάζονται με γρήγορη ταχύτητα, με αποτέλεσμα την οξεία φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης, το οίδημα αυτής και τη συσσώρευση πύου. Μικρότερο ποσοστό περιπτώσεων οξείας σκωληκοειδίτιδας μπορεί να έχει ως αιτία κάποια ιογενή ή βακτηριακή λοίμωξη.
Συμπτώματα οξείας σκωληκοειδίτιδας
Τα συμπτώματα της οξείας σκωληκοειδίτιδας διαφέρουν ανά ασθενή και μπορεί να περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων:
- Αμβλύ πόνο που ξεκινά περιμετρικά του ομφαλού και προοδευτικά γίνεται πιο οξύς και μετατοπίζεται στο κάτω δεξιό μέρος της κοιλιάς.
- Πόνο που επιδεινώνεται με το βήχα, το περπάτημα ή άλλες έντονες κινήσεις.
- Χαμηλό πυρετό που γίνεται υψηλότερος με την εξέλιξη της ασθένειας.
- Φούσκωμα της κοιλιάς
- Διαταραχές του εντέρου
- Ναυτία ή/και εμετός
- Ανορεξία
Διάγνωση οξείας σκωληκοειδίτιδας
Η διάγνωση της οξείας σκωληκοειδίτιδας απαιτεί τη συνεκτίμηση των ακόλουθων παραγόντων:
- Καταγραφή του πλήρους ιατρικού ιστορικού και των συμπτωμάτων
- Κλινική εξέταση
- Μέτρηση της θερμοκρασίας
- Αιματολογικές εξετάσεις
- Ακτινολογικές εξετάσεις όπως υπερηχογράφημα κοιλίας ή αξονική τομογραφία
Επιπλοκές οξείας σκωληκοειδίτιδας
Στην πλειοψηφία των περιπτώσεων οξείας σκωληκοειδίτιδας, ο χρόνος αναμονής / παρακολούθησης του ασθενούς δε θα πρέπει να υπερβαίνει τις 24 ώρες. Μετά την πάροδο αυτού του διαστήματος μπορεί να εμφανιστούν δυνητικά επικίνδυνες επιπλοκές για την υγεία του ασθενούς:
Ρήξη της σκωληκοειδούς απόφυσης: Η ρήξη μπορεί να προκαλέσει επέκταση της λοίμωξης σε όλη την κοιλία με αποτέλεσμα την πρόκληση γενικευμένης περιτονίτιδας. Η κατάσταση αυτή είναι απειλητική για τη ζωή του ασθενούς και απαιτεί την άμεση μεταφορά του στο νοσοκομείο.
Φλέγμων (plastron) της σκωληκοειδούς απόφυσης: Η εξελισσόμενη φλεγμονή της σκωληκοειδούς απόφυσης μπορεί να αντιμετωπιστεί μερικώς από τον ίδιο τον οργανισμό με αποτέλεσμα την περιχαράκωση της λοίμωξης από παρακείμενα όργανα (επίπλουν, λεπτό έντερο, ωοθήκες κλπ.), οδηγώντας στη δημιουργία μίας «μπάλας» φλεγμονής στην κατώτερη κοιλία. Η φλεγμονώδης αυτή μάζα είναι ευαίσθητη, συχνά συνοδεύεται από πυρετική κίνηση και απαιτεί νοσοκομειακή υποστήριξη.
Περιτοναϊκό απόστημα: Η διαπύηση του φλέγμονα της σκωληκοειδούς απόφυσης οδηγεί στην εμφάνιση αποστήματος στο εσωτερικό της κοιλίας, συνοδευόμενο από κακουχία και υψηλό πυρετό του ασθενούς, ιδίως τις απογευματινές ώρες. Η αντιμετώπιση αυτής της επιπλοκής συχνά διενεργείται σε 2 χρόνους. Αρχικά πραγματοποιείται παροχέτευση και αποστράγγιση της αποστηματικής κοιλότητας και μετά την κλινική βελτίωση του ασθενούς διενεργείται η αφαίρεση της σκωληκοειδούς απόφυσης (σκωληκοειδεκτομή).
Οξεία σκωληκοειδίτιδα: Αντιμετώπιση
Πρόσφατες μελέτες αναφέρουν ότι σε αυστηρά επιλεγμένες περιπτώσεις για την αντιμετώπιση της σκωληκοειδίτιδας μπορεί να εφαρμοστεί συντηρητική αντιμετώπιση. Εντούτοις, ως θεραπεία εκλογής παραμένει η χειρουργική αντιμετώπιση (σκωληκοειδεκτομή), η αφαίρεση δηλαδή της σκωληκοειδούς απόφυσης. Σχεδόν πάντα σήμερα, η χειρουργική επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί μέσω ελάχιστα επεμβατικών τεχνικών, όπως η λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή.
Ελάχιστα επεμβατική σκωληκοειδεκτομή
Κατά τη λαπαροσκοπική σκωληκοειδεκτομή, ο χειρουργός εισάγει τα ειδικά χειρουργικά εργαλεία και μια βιντεοκάμερα στην κοιλιά του ασθενούς. Τα εργαλεία αυτά, είτε με άμεσο χειρισμό, θα τον βοηθήσουν να αφαιρέσει την απόφυση, χωρίς τραυματισμό των ιστών της γύρω περιοχής. Οι τομές μέσα από τις οποίες περνάνε τα λαπαροσκοπικά ή ρομποτικά εργαλεία είναι μόλις τρεις και έχουν μέγεθος από 0,5 έως 1 εκατοστό.